BIS Anketi: Merkez Bankalarının %67’si CBDC’ler Üzerinde Çalışıyor
-
Yazar :
Basel merkezli Bank of International Settlement (BIS), Çarşamba günü küresel merkez bankalarının dijital para birimleri ve stablecoin’lere yönelik duruşunu yansıtan bir araştırma raporu yayınladı.
Anket, katılımcı merkez bankalarının üçte ikisinin merkez bankası dijital para birimleri (CBDC’ler) ve stablecoin’ler üzerinde çalıştığını, ancak araştırmalarının çoğunun hala erken aşamada olduğunu ortaya koydu.
BIS araştırmasında, dünya nüfusunun yüzde 72’sini ve küresel ekonomik çıktının yüzde 91’ini temsil eden 65 merkez bankasından yanıt aldı. Araştırma raporunda şu ifadeler kullanıldı:
“Çoğu merkez bankası şu anda CBDC’lerin durumunu bir şekilde araştırıyor ve genel olarak anket, tamamen kavramsal araştırmadan deney ve pilot projelere doğru sürekli bir geçiş olduğunu gösteriyor. Yine de bu gelişmelere rağmen, CBDC’lerin yaygın bir şekilde piyasaya sürülmesi hala bir şekilde yanlış görünüyor.”
CBDC söz konusu olduğunda, Çin merkez bankasının büyük şehirlerde devam eden pilot uygulaması ile küresel emsallerini geride bıraktığını söyleyebiliriz. Avrupa merkez bankaları da dijital euro hazırlıkları konusunda hızlı hareket ederken, Hindistan para düzenleyicisi CBDC yarışına katılan en son ülke oldu.
Bununla birlikte merkez bankaları, Bitcoin ve Ethereum gibi dijital para birimlerine hala şüpheyle yaklaşıyor. BIS, bu varlık sınıfını ‘spekülatif’ olarak adlandırmak için 2020 kripto rallisine bile atıfta bulundu. Raporda, “Kripto para birimleri söz konusu olduğunda, merkez bankaları bunları bir ödeme aracı olarak yaygın kullanımı olmayan niş ürünler olarak görmeye devam ediyor” ifadeleri kullanıldı, devamında ise stablecoin’ler için şu değerlendirme yapıldı:
“Bunun tersine, stabilcoin’lerdeki gelişmeler tüketiciler tarafından hızlı bir şekilde benimsenme potansiyelleri nedeniyle yakından takip ediliyor.”
Ayrıca gelişmekte olan ülkelerin merkez bankaları, CBDC’leri gelişmiş ekonomilerdeki emsallerine göre daha büyük bir gayretle ve amaçlarla ileriye taşıyor ve en önemli motive edici güçler olarak finansal katılım ile ödeme verimliliğini öne sürüyor. Halihazırdaki sekiz CBDC projesinden yedisi gelişmekte olan pazarlarda.
CBDC’nin yasallığı ise, ankete katılan merkez bankaları arasında büyük ölçüde cevaplanmamış bir soru olmaya devam ediyor. Ankete katılanların yüzde kırk sekizi dijital para basma yetkisine sahip olduklarından emin değildi ve %26’sı da yetkilerinin olmadığından emindi.
Son olarak katılımcılar, özel stablecoin düzenlemelerinin (Facebook’un Libra’sı/Diem’i gibi) CBDC projelerinin arkasındaki itici güç olmadığı konusunda kararlı görünüyor. Stablecoin ve kripto para birimlerinden gelen rekabet, onlara zorlayıcı bir CBDC mantığı sağlamada başarısız oluyor.
