Solana’nın kurucu ortağı ve CEO’su Anatoly Yakovenko, Solana Blockchain üzerinde yerel olarak çalışmak üzere tasarlanmış Percolator adlı yeni bir merkeziyetsiz sürekli vadeli işlem protokolünü (DEX) tanıttı. Projenin GitHub deposunun 19 Ekim’de yayınlanmasıyla, Yakovenko, Hyperliquid ve Aster gibi pazar liderlerine meydan okuyabilecek “uygulamaya hazır” teknik bir plan sundu.
Bu hamle, Solana ekosisteminin kritik bir dönemine denk geliyor. DeFiLlama verilerine göre, Solana tabanlı sürekli vadeli işlem DEX hacmi haftalık bazda %28.2 düşüş yaşadı ve aylık toplam hacim 63.9 milyar dolar civarında. Bu durum, son aylarda türev ticaretinin büyük bir payını yakalayan rakiplerinin gerisinde kalan Solana’nın ticari ivmesindeki düşüşü yansıtıyor.
Yakovenko’nun amacı, yüksek frekanslı yatırımcıları ve likidite sağlayıcılarını çekerek, merkezi borsalara (CEX) verimli, zincir üstü (on-chain) alternatifler sunan yeni bir merkeziyetsiz altyapı katmanı oluşturmak.
CEX hızında icra için parçalanmış mimari
Percolator, performansı ve esnekliği ön plana çıkaran iki programlı bir mimari üzerine inşa edilmiştir:
- Router Programı: Teminatı, portföy marjini ve çapraz Slab yönlendirmeyi yönetir.
- Modüler “Slabs” (Dilimler): Likidite sağlayıcıları tarafından işletilen, kendi kendine yeten işlem motorları olarak görev yapar.
Dokümana göre, Percolator’un yenilikçi yönü, farklı işlem çiftlerinin veya piyasaların aynı anda, aynı hesaplama kaynakları için rekabet etmeden çalışmasını sağlayan çoklu-shard (parçalanmış) emir defterleri aracılığıyla CEX düzeyinde işlem hızları sunması.
Yakovenko, bu yaklaşımın, mevcut DEX’ler için süregelen bir zorluk olan yoğun hacimli dönemlerdeki tıkanıklığı önlediğini belirtiyor. Bu tasarım, her bir likidite sağlayıcısının dilimini tamamen bağımsız tutarken, toplam sermaye verimliliğinin tek parçalı (monolithic) bir DEX ile eşleşmesini sağlıyor.
Stratejik dönüş: meme coin’lerden türev piyasasına
Percolator’un zamanlaması, Solana için stratejik bir önem taşıyor. Solana’nın bir zamanlar hakim olan meme coin piyasası keskin bir şekilde soğudu; Ekim ortasındaki büyük satış dalgasında meme token değerinden 28 milyar doların üzerinde bir kayıp yaşandı. Solana’daki diğer büyüme motorları, örneğin launchpad hacimleri de Temmuz’daki 1.5 milyar dolardan Eylül sonunda 600 milyon dolaraa geriledi.
Bu düşüş zemininde Percolator, Solana’nın teknolojik üstünlüğünü hızla büyüyen merkeziyetsiz sürekli vadeli işlemler pazarını hedefleyerek yeniden tesis etme girişimi olarak görülüyor.
1.15 Trilyon Dolarlık Dev Pazarda Solana Arenaya Giriyor
Sürekli vadeli işlem DEX’leri, son kullanma tarihi olmayan, zincir üstü uzlaşma ve 7/24 piyasa erişimi sunarak 1.15 trilyon doların üzerinde 30 günlük işlem hacmiyle kripto ticaretinin en hızlı büyüyen alanlarından biri haline geldi.
Hyperliquid, kendi Layer 1 Blockchain üzerinde 7.59 milyar dolarlık açık pozisyon (open interest) ve 30 günde 309 milyar dolar hacimle pazara liderlik ediyor. Aster ise 145 milyar dolarla 30 günlük hacimle güçlü bir rakip olarak öne çıkıyor.
Percolator’un tasarımı, Solana’nın düşük maliyetli ve yüksek işlem hacimli altyapısını kullanarak, Hyperliquid’in verimliliğini Aster’in esnekliğiyle birleştirmeyi amaçlayan cazip bir alternatif sunuyor.
